Nội dung chính
Ô nhiễm môi trường nước hiện nay đang là thực trạng đáng báo động không chỉ đối với nước ta, mà đây còn là vấn đề ở trên toàn cầu. Thiệt hại của hiện tượng này là vô cùng nghiêm trọng và được nhiều nhà khoa học cảnh báo từ lâu. Hãy cùng thoi tiet hom nay đi tìm nguyên nhân của ô nhiễm nguồn nước, cũng như các giải pháp để khắc phục vấn đề này nhé.
Ô nhiễm môi trường nước là gì?
Nguồn nước đổi màu khi bị ô nhiễm
Ô nhiễm môi trường nước (tiếng Anh gọi là Water pollution), là thuật ngữ dùng để chỉ hiện tượng nguồn nước bị nhiễm bẩn, thay đổi thành phần và chất lượng nguồn nước bị xấu đi, trong nguồn nước có chứa các chất độc hại gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống, sức khỏe của con người và hệ sinh vật. Những biểu hiện của hiện tượng ô nhiễm môi trường nước là nước có màu lạ, xuất hiện các mùi lạ như mùi tanh hôi, mùi thum thủm,… nổi bọt khí, có váng, sinh vật sống trong nước bị chết hàng loạt.
Thực trạng của ô nhiễm nguồn nước hiện nay
Một con sông bị ô nhiễm tại Hải Dương
Thực trạng ô nhiễm môi trường nước hiện nay tại Việt Nam cũng như trên thế giới là rất đáng báo động. Cụ thể:
- Vấn đề ô nhiễm môi trường nước hiện nay không chỉ xảy ra ở các nước thuộc đới khí hậu ôn hòa, mà còn diễn ra ở tại các quốc gia khu vực thuộc đới nóng, đới lạnh,đồng nghĩa với bao trùm khắp các châu lục. Dựa vào báo cáo ô nhiễm môi trường nước của UNEP (Chương trình Môi trường Liên hợp quốc), có tới 60% các dòng sông của châu Á – Châu Âu – Châu Phi bị ô nhiễm sinh vật và ô nhiễm hữu cơ.
- Tại Việt Nam, tình trạng ô nhiễm môi trường nước cũng không chỉ xảy ra ở vùng nông thôn, mà tại các thành phố lớn như Hà Nội hay Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh lân cận, ô nhiễm môi trường nước cũng diễn ra vô cùng nghiêm trọng.
Chúng ta có thể dễ dàng dẫn chứng về ô nhiễm môi trường nước ở 2 thành phố lớn nhất cả nước này, cụ thể như sau:
- Tại Hà Nội: Có khoảng 400 nghìn m3 nước thải và hơn 1.000m3 rác thải được xả ra mỗi ngày, nhưng lại chỉ có khoảng 10% trong số chúng được xử lý, số còn lại được xả trực tiếp vào các hệ thống sông ngòi gây nên tình trạng ô nhiễm nước khiến cho cá chết hàng loạt ở Hồ Tây.
- Tại Tp. Hồ Chí Minh: Tình trạng ô nhiễm môi trường nước xảy ra nhiều nhất là ở cụm công nghiệp Thanh Lương, có tới hơn 500.000m3 nước thải được xả ra hàng ngày từ các nhà máy bột giặt, giấy, nhuộm.
Các nguyên nhân chính gây ra ô nhiễm nguồn nước
Sử dụng quá nhiều thuốc trừ sâu cũng chính là nguyên nhân gây ô nhiễm nguồn nước
Ô nhiễm môi trường nước do quá trình gia tăng dân số
Dân số trên trái đất tăng lên một cách chóng mặt, kéo theo rất nhiều hệ lụy liên quan, đó là nhu cầu ăn uống, đi lại, sinh hoạt, xây dựng, sản xuất nông nghiệp, công nghiệp… Tất cả các hoạt động trong đời sống như chúng tôi vừa nêu trên đều không thể thiếu nguồn nước. Chính vì vậy, con người, với một loạt các hoạt động để sinh sống và phát triển, có ảnh hưởng vô cùng to lớn tới môi trường tự nhiên nói chung và môi trường nước nói riêng.
Ô nhiễm nguồn nước do lượng rác thải trong sinh hoạt
Vấn nạn sử dụng quá nhiều rác thải nhựa đã từ lâu được các phương tiện thông tin đại chúng đề cập đến, và hiện nay, vấn đề này đã, đang và không ngừng tăng lên. Đây chính là nguyên nhân chính gây nên tình trạng ô nhiễm nguồn nước vô cùng nghiêm trọng. Nhận thức được việc sử dụng rác thải nhựa chính là mối đe dọa lớn của toàn cầu, những năm gần đây, nhiều người đã có ý thức hơn trong việc sử dụng đồ nhựa, thay vào đó, các sản phẩm được sản xuất từ các chất liệu thân thiện với môi trường hơn mới chính là xu hướng được nhiều người lựa chọn, đây là tín hiệu hết sức đáng mừng cho môi trường.
Ô nhiễm nguồn nước xuất phát từ rác thải y tế
Tại Việt Nam, nhiều số liệu thống kê đã chỉ ra rằng, đa số các bệnh viện, cơ sở y tế trên cả nước đều chưa được xây dựng một hệ thống xử lý nguồn nước thải đạt yêu cầu. Đây là vấn đề đã tồn tại từ hàng chục năm qua, tuy vậy, cho đến nay, vì nhiều nguyên nhân mà rác thải, thiết bị y tế tại nước ta vẫn chưa được xử lý đúng cách, điều này gây ảnh hưởng không nhỏ đối với môi trường.
Ô nhiễm nguồn nước do các điều kiện của tự nhiên
Có thể nói rằng, đây chính là một trong những nguyên nhân ô nhiễm nguồn nước quan trọng nhất. Các thiên tai tự nhiên như lũ lụt, gió bão, hạn hán,… chính là những tác nhân gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến nguồn nước ở trên trái đất. Bên cạnh những tác nhân gây ô nhiễm này thì hiện tượng động thực vật bị chết cũng gây ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng nguồn nước trong tự nhiên.
Ô nhiễm nguồn nước đến từ quá trình sản xuất nông nghiệp
Nguyên nhân dẫn đến ô nhiễm nguồn nước đầu tiên bắt nguồn từ các hoạt động sản xuất nông nghiệp. Qua đó, các loại thức ăn dư thừa không qua xử lý, chất thải của vật nuôi được xả trực tiếp ra bên ngoài chính là những tác nhân có thể dễ dàng nhận thấy nhất. Bên cạnh đó, trong quá trình trồng trọt, việc người dân sử dụng các loại hóa chất bảo vệ thực vật, thuốc trừ sâu… vượt quá liều lượng đã được khuyến cáo cũng chính là yếu tố gây ô nhiễm môi trường nước do hóa chất bị tồn dư. Ngoài ra, việc bảo quản thuốc, hóa chất không đúng cách, cũng khiến cho nguồn nước sinh hoạt bị nhiễm độc. Hoặc, thói quen vứt bỏ các loại vỏ chai đựng hóa sau khi sử dụng xong xuống kênh rạch, bờ ruộng cũng là một yếu tố có nguy cơ gây ô nhiễm cao.
Ô nhiễm nguồn nước xuất phát từ quá trình sản xuất công nghiệp
Bên cạnh các nguyên nhân do quá trình canh tác nông nghiệp, thì quá trình sản xuất công nghiệp cũng chính là một nguyên nhân quan trọng dẫn đến ô nhiễm nguồn nước. Nước thải, rác thải từ các hoạt động sản xuất công nghiệp đa số đều được xả trực tiếp ra nguồn nước mà chưa qua bất cứ quá trình xử lý nào. Trong nước thải công nghiệp có chứa rất nhiều các anion gây ô nhiễm môi trường nước như Cl-, SO42-, PO43 … và vô số các hợp chất kim loại nặng mang độc tính cao như Hg, Pb, Cd … các hợp chất này sẽ hòa tan trong nước và khiến cho nguồn nước bị thay đổi tính chất của mình theo chiều hướng tiêu cực.
Ô nhiễm nguồn nước bắt nguồn từ quá trình đô thị hóa
Trong các nguyên nhân gây ra ô nhiễm môi trường nước không thể không kể đến quá trình đô thị hóa. Bất cứ quốc gia nào trên thế giới cũng đều phải trải qua và sống chung với quá trình đô thị hóa. Đất đai được quy hoạch thành các tòa nhà chung cư, cao ốc, cây cối bị chặt đi để xây nhà, xây cầu, đường, trường, trạm. Sự thiếu hụt cây xanh, cộng với việc xả rác bừa bãi, không có ý thức đã gây nên tình trạng ô nhiễm nguồn nước vô tội vạ như hiện nay.
Ô nhiễm môi trường nước làm cho cá chết hàng loạt
Hậu quả của ô nhiễm môi trường nước
Hậu quả đối với con người
Việc sử dụng nguồn nước bị ô nhiễm lâu ngày sẽ khiến cho chúng ta bị tăng nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến đường ruột hay các bệnh lý về da, thậm chí, nó còn khiến cho chúng ta bị ngộ độc, mắc các bệnh nan y như ung thư, dị tật bẩm sinh ở trẻ nhỏ…. Làm ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, tuổi thọ cũng như năng suất làm việc của con người.
Hậu quả đối với sinh vật và thực vật
Các loại hóa chất, vi khuẩn có trong nguồn nước khiến cho sinh vật, thực vật chết dần chết mòn, gây nên tình trạng mất cân bằng hệ sinh thái. Ngày nay, trên các con sông, hay tại các ao hồ, hiện tượng tôm, cá, bị chết hàng loạt đã không còn xa lạ. Đối với hệ thực vật, hậu quả của ô nhiễm nguồn nước cũng sẽ khiến cho các loài thực vật ngày càng khó phát triển, thậm chí là không phát triển được.
Hậu quả đối với nền kinh tế
Khi chúng ta sử dụng nguồn nước bị ô nhiễm sẽ khiến cho sức khỏe bị giảm sút, dẫn đến việc, năng suất làm việc ngày càng thấp đi, làm kìm hãm sự phát triển của nền kinh tế.
7 biện pháp khắc phục ô nhiễm môi trường nước
Hãy dọn sạch rác thải có trong nguồn nước để bảo vệ môi trường sống của chúng ta
Để phần nào khắc phục các tác hại ô nhiễm môi trường nước như hiện nay, không chỉ cần đến ý thức của một cá nhân đơn lẻ, mà còn cần phải có sự chung tay, góp sức của toàn cộng đồng, dưới đây là 7 biện pháp mà chúng tôi đề xuất, nhằm góp phần bảo vệ một trong những tài nguyên thiên nhiên quý giá nhất của trái đất:
- Nâng cao ý thức bảo vệ môi trường trong mỗi cá nhân, không xả rác bừa bãi.
- Cần có các hoạt động tuyên truyền của các ban ngành, đoàn thể về tác hại của ô nhiễm môi trường nước, nâng cao ý thức bảo vệ môi trường cho toàn người dân đặc biệt là người dân tại các vùng dân tộc thiểu số, nông thôn.
- Cần có chế tài xử lý triệt để các đơn vị sản xuất, kinh doanh chưa xử lý hoặc xử lý không đạt chuẩn nước thải mà thải thẳng ra môi trường.
- Cải tiến, nâng cấp hệ thống xử lý rác thải và nguồn nước để có thể xử lý lượng đạt chuẩn rác thải, nước thải được thải ra hàng ngày.
- Khuyến khích người dân xây dựng các hầm chứa hoặc hầm biogas để xử lý phân và nước tiểu của động vật nuôi. Hạn chế sử dụng thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ, đặc biệt là các hóa chất bị cấm.
- Xây dựng các điểm tập kết, thu gom rác thải, hạn chế tối đa tình trạng xả rác bừa bãi, vứt các chất thải ra ao hồ sông suối.
- Tuyên truyền, vận động, kêu gọi người dân thu gom, xử lý rác thải tại các ao hồ, sông suối.
Xem Thêm: Áp thấp nhiệt đới là gì? 5 cách để phòng tránh áp thấp nhiệt đới
Hi vọng rằng, sau khi biết được hậu quả của ô nhiễm môi trường nước, tất cả chúng ta sẽ có những biện pháp thiết thực nhằm đẩy lùi tình trạng này, bảo vệ môi trường sống ngày càng sạch, đẹp hơn. Hãy đón xem những bài viết tiếp theo của chúng tôi để nhận được nhiều kiến thức thời tiết hữu ích nhé.
